Sprzęt komputerowy

Rozdział poświęcony fizycznym komponentom, które składają się na działający system komputerowy. W kolejnych sekcjach przyjrzymy się najważniejszym elementom oraz podpowiemy, jak je dobierać i utrzymywać.

Procesory (CPU)

Chip CPU

Co to jest CPU?

Central Processing Unit (CPU) to „mózg” komputera. Realizuje instrukcje programów, zarządza przepływem danych i kontroluje pozostałe komponenty.

  • Jądra: więcej jąder → równoległe przetwarzanie.
  • Cache: szybka pamięć wewnętrzna, która minimalizuje opóźnienia.
  • Taktowanie (GHz): szybkość wykonywania instrukcji.

Pamięć RAM

RAM modules

Dlaczego RAM jest ważny?

Pamięć operacyjna przechowuje dane, które CPU aktualnie przetwarza. Im więcej pamięci RAM, tym lepsza wydajność przy wielozadaniowości i aplikacjach wymagających dużych zestawów danych.

  • DDR4 vs DDR5: nowsze standardy oferują wyższą przepustowość i niższe zużycie energii.
  • Dual‑channel / Quad‑channel: zwiększa dostępny przepustowość pamięci.

Dyski – SSD vs HDD

Storage devices

SSD (Solid State Drive)

Brak ruchomych części, bardzo szybkie czasy odczytu/zapisu oraz wyższa odporność na wibracje.

HDD (Hard Disk Drive)

Mechaniczny dysk twardy – większe pojemności przy niższych kosztach, ale wolniejsze i bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne.

Karta Graficzna (GPU)

Graphics card

Co to jest GPU?

GPU przetwarza operacje graficzne i obliczenia równoległe. Działa niezależnie od CPU, co zwiększa wydajność w grach, renderowaniu oraz uczeniu maszynowym.

  • NVIDIA vs AMD: różnice w architekturze, sterownikach i ekosystemie (CUDA, ROCm).
  • VRAM: pamięć dedykowana GPU – kluczowa dla wysokich rozdzielczości.

Płyta główna (Motherboard)

motherboard

Co łączy wszystkie komponenty?

Płyta główna zawiera złącza, chipset i magistrale, które umożliwiają komunikację między CPU, pamięcią RAM, dyskami, kartą graficzną i innymi urządzeniami.

  • Form Factor (ATX, mATX, Mini‑ITX): rozmiar i kompatybilność z obudową.
  • Chipset: kontroluje przepustowość magistrali oraz obsługę poszczególnych urządzeń.

Zasilacz (PSU)

Power Supply Unit

Dlaczego PSU jest kluczowy?

Zasilacz dostarcza stałe napięcie do wszystkich komponentów. Jego moc (w watach) oraz jakość (80 + Efficiency, 80 %+, Gold, Platinum) decydują o stabilności i oszczędnościach energetycznych.

  • Wartość mocy: sumaryczne zapotrzebowanie wszystkich podzespołów + margines bezpieczeństwa.
  • Certyfikaty: 80 %+ (Bronze/Gold/Silver), 90 %+, 95 %+ (Platinum, Titanium).